به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «نار خبر» بیستم فروردین ماه، سالروز شهادت سید مرتضی آوینی در منطقه فکه است که در تقویم به عنوان «روز هنر انقلاب اسلامی» شناخته میشود. این مناسبت فرصتی مناسب است تا نگاهی به اندیشه، سیره و آثار ماندگار این شهید والا مقام داشته باشیم. رهبر معظم انقلاب اسلامی از ایشان به عنوان «سید شهیدان اهل قلم» یاد کردهاند، که این خود گواهی بر جایگاه ویژه و تاثیرگذاری ایشان در عرصه هنر و اندیشه است.
هنر دینی، هنری است که با استفاده از زیباییهای هنری، معارف اسلام را به شکلی دلنشین و ماندگار در ذهنها نقش میبندد و آنها را در قالبهای مختلف هنری منتقل میکند. این هنر، از آن جهت که مفاهیم والای الهی را به صورت ملموس و قابل درک برای انسانها ارائه میدهد، نقشی اساسی در ترویج دین و گسترش آموزههای اسلامی ایفا میکند.
شهید مرتضی آوینی، هنرمندی متعهد و پرشور بود که توانست هنر و فرهنگ انقلابی را در عمل و اندیشه خود به بهترین شکل نمایان سازد.
شهید آوینی نه تنها از برکات انقلاب اسلامی بود، بلکه در مکتب امام خمینی (ره) پرورش یافت و توانست گفتمان انقلاب اسلامی را در دنیای فرهنگ و هنر معرفی کند و میان هنر و انقلاب، پیوندی عمیق و تحولآفرین برقرار ساخت که تأثیر آن تا امروز ادامه دارد.
هنر اسلامی نه تنها به عنوان یک ابزار زیباییشناختی، بلکه بهعنوان زبان گویای اسلام و فرهنگ اسلامی در تمامی ابعاد زندگی انسانها مطرح است.
این هنر با پیوند دادن معارف بلند الهی و مفاهیم دینی با مسائل اجتماعی و سیاسی، میتواند پیامی عمیق و تأثیرگذار در جامعه بهجا بگذارد. در واقع، هنر اسلامی باید بهعنوان وسیلهای برای انتقال ارزشها و اصول اخلاقی اسلام است.
هنرمندان انقلابی و دینی که با استفاده از زبان هنر، معارف اسلام را ترویج میدهند، غالباً با چالشها و محدودیتهای مختلفی روبهرو میشوند و در بسیاری از موارد تحت فشار قرار میگیرند. این هنرمندان، که همواره در جستوجوی راههایی برای بیان حقیقت و ارج نهادن به آموزههای دینی در قالب هنر هستند، اغلب از حمایتهای لازم بیبهرهاند.
در این میان، نقش مسئولین در حمایت از این قشر تأثیرگذار و مهم، نه تنها یک ضرورت، بلکه یک مسئولیت بزرگ است. حمایت از هنرمندان دینی و انقلابی میتواند به حفظ و گسترش فرهنگ اسلامی کمک کرده و نقش مهمی در تبیین صحیح آموزههای دینی در دنیای امروز ایفا کند.
به همین مناسبت با کوثر رستمیان هنرمند متعهد و فعال ساوجی که در عرصه هنر انقلاب اسلامی فعال است به گفتگو نشسته ایم .۱.خودتان را معرفی کنید؟ کوثر رستمیان فارغالتحصیل ارشد ارتباط تصویری، نقاش و طراح گرافیک و مدرس دانشگاه از شهر یاقوتهای سرخ هستم.
۲. چگونه انقلاب اسلامی بر سبک و تکنیکهای هنری شما تأثیر گذاشت؟ انقلاب اسلامی تأثیر ویژهای بر آثار من گذاشته و باعث متمایز شدن آنها شده است. این تأثیر نه تنها از جنبه تکنیکی بلکه از جنبه معنوی و فکری نیز بوده است. هنر من از مسیر آرمانهای امام خمینی (ره)، رهبر انقلاب اسلامی، اهل بیت علیهم السلام و شهدا هدایت شده و همیشه در تلاش بودهام تا آثارم در راستای این آرمانها باشد.
۳. آیا پروژههایی داشتهاید که ارتباط مستقیم با تحولات اجتماعی و سیاسی زمان داشته باشد؟ بله، به عنوان یک هنرمند متعهد، همواره سعی کردهام که در زمانهای حساس، اثر هنری خلق کنم که بیانگر وضعیت و نیازهای جامعه باشد. یکی از پروژههای مهم من که به یاد دارم، مربوط به رویدادی به نام «یمن و نقش من» بود. در آن زمان، فشارهای اسرائیل و آمریکا بر یمن شدت گرفته بود و منجر به قحطی و وضعیت بحرانی در این کشور شده بود. ما هنرمندان در این پروژه گرد هم آمدیم تا صدای مردم یمن را به گوش جهان برسانیم. همچنین در مناسبتهای دیگر، مانند حمایت از فلسطین، نیز تلاش کردم که هنر خود را در جهت کمک به بیان مسائلی که در جامعهمان اهمیت دارند، به کار ببرم.
۴. هنر در دوران انقلاب اسلامی بیشتر به عنوان ابزاری برای انتقال پیامهای سیاسی و اجتماعی استفاده میشد. نظر شما در این باره چیست؟ هنر به طور قطع تأثیرگذار است و امروزه نیز همچنان همینطور است. هنر یک زبان جهانی است که میتواند به راحتی ارتباطات بینالمللی برقرار کند و پیامهای مهم را به گوش مردم سراسر دنیا برساند. در دوران انقلاب اسلامی نیز هنر به عنوان ابزاری برای بیان آرمانها و اهداف سیاسی و اجتماعی در عرصههای مختلف عمل کرده است.
۵. آیا هنرمندان در دوران انقلاب احساس مسئولیت خاصی نسبت به جامعه و تحولات آن داشتند؟ بله، قطعا. هنرمندان، اعم از بازیگران، کارگردانان، نقاشان و تمامی فعالان عرصه هنر، همواره احساس مسئولیت کردند که با آثار خود، نه تنها به تحولات فرهنگی و اجتماعی بپردازند بلکه نقش مؤثری در انقلاب و دفاع از ارزشهای آن ایفا کنند. هنر انقلاب اسلامی به هنرمندان این فرصت را داد تا با آثارشان در زمینههایی همچون مقاومت، استقلال و آزادی مشارکت کنند.
۶. آیا شما از مفاهیم دینی و مذهبی در آثار خود استفاده کردهاید؟ چگونه این مفاهیم به زبان هنر شما ترجمه شدند؟ مفاهیم دینی و مذهبی همواره در آثار من نقش داشتهاند. امام خمینی (ره) در مورد هنر گفتهاند: «هنر دمیدن روح تعهد در کالبد انسانهاست.» این جمله برای من به عنوان یک هنرمند همواره الهامبخش بوده است. سعی کردهام در آثارم این تعهد را نشان دهم. برای مثال، در طراحی و نقاشیهای خود از نمادهای مذهبی چون گنبد امام رضا (ع)، کبوتران، و دیگر نمادهای مرتبط با مفاهیم دینی استفاده کردهام تا پیامهایی چون شهادت، فداکاری و عشق به اهل بیت را به زبان هنر منتقل کنم.
۷.پس از انقلاب، تغییرات هنری در جامعه ایران چگونه مشاهده شد؟ پس از انقلاب اسلامی، فضای هنری در ایران دچار تحولات عمدهای شد. یکی از مهمترین تغییرات، توجه بیشتر به هنرهایی بود که با ارزشهای انقلاب و دین همخوانی داشتند. هنرمندان بهویژه در عرصههای گرافیک، نقاشی، سینما و مستند، شروع به تولید آثاری کردند که پیامهای انقلاب اسلامی و دفاع از حقوق مردم را به شکلی مؤثر و جذاب بیان میکردند. رویدادها و نمایشگاههای هنری که پس از انقلاب برگزار شد، فضای مناسبی را برای رشد و شکوفایی هنرمندان ایجاد کرد.
۸. چه چالشهایی در زمینه هنری با آن مواجه شدید؟یکی از چالشهای عمدهای که من و دیگر هنرمندان در شهر خود با آن مواجه هستیم، کمبود امکانات و فضاهای هنری مناسب است. متاسفانه در برخی شهرها، مثل مشهد، هنوز خانه هنرمندان و مراکز تخصصی هنری بهطور کامل شکل نگرفتهاند. علاوه بر این، نبود ارتباط و همکاری مستمر میان هنرمندان و نهادهای مختلف فرهنگی و اجتماعی، باعث شده که بسیاری از پروژههای هنری به درستی رشد نکنند. همچنین کمبود اطلاعات در مورد هنر حرفهای و سفارشدهندگان نیز به عنوان یکی دیگر از چالشها مطرح است.
۹. آیا اعتقاد دارید که هنر انقلاب اسلامی توانست پیامهای مورد نظر را به درستی به جامعه منتقل کند؟ چرا یا چرا نه؟ بله، به نظر من هنر انقلاب اسلامی تا حدود زیادی توانسته پیامهای خود را به درستی به جامعه منتقل کند. هنر بهویژه در عرصههای مستند، گرافیک، نقاشی و سینما، همواره به عنوان ابزاری قوی در جهت تبیین مفاهیم انقلاب اسلامی و دفاع از اصول آن عمل کرده است. این موفقیت بهطور عمده به برکت حمایتهای رهبری انقلاب و حضور اساتید هنر انقلابی بوده است که همواره هنرمندان را در مسیر تولید آثار ارزشمند هدایت کردهاند.
۱۰. برای شما، هنر چه نقشی در شکلدهی به هویت انقلاب اسلامی ایفا کرد؟ هنر انقلاب اسلامی نقش بسیار مهمی در شکلدهی به هویت انقلاب و ترویج ارزشهای آن ایفا کرد. برای من، این نقش همچنان ادامه دارد. اگرچه به نظر خودم هنوز به اندازه کافی در این زمینه کار نکردهام، اما شرایط به تدریج رو به پیشرفت است. هنر میتواند در نقشهای مختلف، از نقاشی و طراحی گرافیک گرفته تا فیلم و تئاتر، تأثیر بسزایی در ترویج ارزشهای انسانی، دینی و انقلابی داشته باشد.
انتهای خبر/