بدکار همیشه از بدی خویش زیان‌بارتر است

حکمت‌ ۳۲ نهج‌البلاغه، سخنی کوتاه و ژرف از امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) است که رابطه انسان با عمل نیک یا بد خود را بیان می‌کند؛ سخنی که نشان می‌دهد ارزش حقیقی هر عمل، پیش از آن که در رفتار آشکار شود، در درون انسان ریشه دارد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی نار خبر؛ در حکمت‌ سی و دوم نهج‌البلاغه، امام علی (علیه‌السلام) حقیقتی اخلاقی و بنیانی را درباره موقعیت انسان در نسبت با اعمالش بیان می‌فرمایند:«فَاعِلُ الْخَیْرِ خَیْرٌ مِنْهُ، وَ فَاعِلُ الشَّرِّ شَرٌّ مِنْهُ»نیکوکار از کار نیکویش بهتر است و بدکار از کار بدش بدتر.

این سخن، در ظاهر کوتاه اما در معنا بسیار گسترده است؛ نخست آن که فاعل همواره بر فعل خود برتری و تأثیر بیشتری دارد؛ از این رو اگر عمل او خیر باشد، شخصیت او از آن عمل قوی‌تر و ارزشمندتر است و اگر شر باشد، خود او از کارش پلیدتر جلوه می‌کند.

امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) همچنین به این نکته اشاره دارند که اعمال انسان ریشه در «ملکه» و صفت پایدار درونی او دارد؛ اگر فردی یتیمی را نوازش می‌کند یا دست نیازمندی را می‌گیرد، این فقط یک رفتار نیک نیست؛ بلکه نشان‌دهنده روحی پاک و گوهری است که می‌تواند سرچشمه صدها کار خیر دیگر باشد.

از سوی دیگر، بسیاری از نیکوکاران نیت‌هایی بزرگ‌تر از توان عملی خود دارند؛ همان‌گونه که بسیاری از بدکاران نیز اگر قدرت بیشتری داشتند، شرارت را گسترده‌تر می‌کردند؛ همین تفاوت نیت‌هاست که در روایتی از امام باقر (علیه‌السلام) آمده است:«نِیَّهُ الْمُؤْمِنِ خَیْرٌ مِنْ عَمَلِهِ… وَ نِیَّهُ الْکافِرِ شَرٌّ مِنْ عَمَلِهِ»نیت مؤمن از عملش بهتر است و نیت کافر از عملش بدتر.

ارسال نظر

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *